W gabinecie lekarza rodzinnego niezwykle często zdarza się, że musimy rozpoczynać leczenie nadmiernie podwyższonego stężenia cholesterolu we krwi. Jedną z opcji terapeutycznych, przed wyborem leków jest sięgnięcie po suplementy diety, albo tzw. żywność funkcjonalną.

Dzisiaj kilka słów na ten temat.

Dlaczego lipidy są ważne?

Ogrom badań naukowych z całego świata pokazuje nam bezpośredni związek między wysokim poziomem cholesterolu całkowitego oraz tzw. złego cholesterolu, czyli cholesterolu o małej gęstości LDL a rozwojem miażdżycy i występowaniem ryzyka bardzo poważnych chorób. Wśród nich wymienić należy zawał serca, udar mózgu i tzw. zgon z przyczyn sercowo – naczyniowych.

Niezwykle istotne jest to, że właśnie ten podwyższony poziom lipidów we krwi, wraz z innymi czynnikami ryzyka, w tym  nadciśnieniem tętniczym, paleniem tytoniu, siedzącym trybem życia ostatecznie zwiększa ryzyko zgonu z powodów kardiologicznych.

Co jest naszym celem?

Podstawowym celem leczenia zaburzeń lipidowych jest osiągnięcie właściwego dla danego przedziału ryzyka choroby naczyniowej poziomu cholesterolu frakcji LDL. Drugim istotnym celem, który chcielibyśmy osiągnąć jest stężenie tzw. nie-HDL cholesterolu, czyli wszystkich innych frakcji cholesterolu, poza cholesterolem dobrym, o wysokiej gęstości tzw. HDL.

Jak prowadzi się leczenie?

Z punktu widzenia lekarza niezwykle istotne jest, by leczenie było oparte nie tylko na stosowaniu leków, ale przede wszystkim na stosowaniu odpowiednio zbilansowanej diety i aktywności ruchowej. Należy zmniejszyć spożycie jedno – i dwucukrów, co znacznie zmniejsza stężenie trójglicerydów i korzystnie wpływa też na stężenie cholesterolu HDL – tzw. dobrej frakcji.

Jednocześnie ważne jest, aby wzbogacać pokarmy w nienasycone kwasy tłuszczowe oraz w błonnik, który zmniejsza wchłanianie tłuszczów w jelicie.

Żywność funkcjonalna

To żywność, która pomaga nam w osiągnięciu celu terapeutycznego, którym jest obniżenie poziomu cholesterolu bez sięgania po leki lub na etapie poprzedzającym sięgnięcie po leki. Wśród żywności funkcjonalnej można wymienić:

• fitosterole – naturalne tłuszcze roślinne występujące w warzywach, świeżych owocach, produktach pełnoziarnistych czy roślinach strączkowych, powodujące obniżenie poziomu cholesterolu LDL, nawet o ok. 10-15 %. W tej chwili możemy także znaleźć syntetyczne pochodne tych fitosteroli, dodawane do margaryn czy jogurtów. I w taki właśnie sposób zalecam ich spożywanie.
• wielonienasycone kwasy tłuszczowe, wśród których zwracają uwagę przede wszystkim kwasy omega – 3. Ich spożycie w dość dużych ilościach, bo ok. 2-4 g/dobę powoduje zmniejszenie stężenia trójglicerydów we krwi, nawet o ok. 1/3. Spożywanie tych substancji jest zalecane przede wszystkim u Pacjentów z bardzo wysokimi stężeniami trójglicerydów, jako dodatek do leczenia farmakologicznego.
• czerwony ryż – jeden z moich ulubionych suplementów, stosowanych w leczeniu przeciw cholesterolowym. Mechanizm działania barwników zawartych w fermentowanym czerwonym ryżu jest w zasadzie taki sam, jak leków z grupy statyn. Substancja o nazwie Monakolina K ryżu jest w zasadzie taki sam, jak leków z grupy statyn. Substancja o nazwie Monakolina K jest pochodzenia naturalnego i doskonale obniża stężenie cholesterolu we krwi. Dla mnie ma to o tyle istotne znaczenie, że często jeśli cholesterol nie jest znacząco podwyższony, a tylko trochę przekracza normę dla wieku, możemy rozpocząć od stosowania Monakoliny K. Ja wtedy zachęcam Pacjentów do przestrzegania zaleceń żywieniowych, zwiększenia aktywności ruchowej oraz dokładam Monakolinę K. Może ona być zawarta w żywności, jeśli spożywamy czerwony fermentowany ryż, bądź też stanowić rodzaj suplementu diety. Decydując się na suplementację, warto wybrać preparat o odpowiednio wysokiej dawce Monakoliny K. Potem zwykle zalecam kontrolne wykonanie lipidogramu. Po ok. 3 miesiącach oceniam wyniki i decyduję czy poprzestać na tych działaniach, czy jednak konieczna jest farmakoterapia.

Pamiętajcie, że zalecenia dotyczące leczenia są bardzo indywidualne. Zawsze powinny być konsultowane z Waszym lekarzem, zwłaszcza z lekarzem rodzinnym lub kardiologiem. Występują bowiem sytuacje, w których Wasze ryzyko kardiologiczno – naczyniowe jest bardzo wysokie. Wówczas nie możecie czekać z włączeniem statyn na później. Statyny w długiej perspektywie  są bowiem lekami ratującymi życie wielu osób. Są stosowne w prewencji udarów i zawałów serca, a więc niepełnosprawności. Z tego punktu widzenia jest niezwykle istotne, abyśmy dbali o poziom naszego cholesterolu we krwi.