Bardzo często w swojej praktyce spotykam Pacjentów, którzy mają cukrzycę i przygotowują się do zabiegu operacyjnego. Taka sytuacja wymaga szczególnego nadzoru i podjęcia odpowiednich działań.

Zarówno ze strony lekarza rodzinnego, czasem diabetologa, a na pewno z Twojej strony – jako Pacjenta. Cukrzyca to bowiem choroba, która stwarza konieczność specjalnych przygotowań przed zabiegiem operacyjnym. O tym właśnie słów kilka w niniejszym tekście.

Zadbaj o swoje zdrowie przed operacją

Każdy zabieg operacyjny wywołuje stres. Rozpoczyna się on już na długo przed samym zabiegiem. Nie brakuje go również w trakcie zabiegu, kiedy to nasz organizm reaguje na procedury wykonywane przez chirurgów. W tej sytuacji nieprawidłowe wyrównanie poziomu cukru we krwi może powodować bardzo poważne komplikacje. Ich efektem mogą być m.in. zaburzenia metaboliczne, aż do tzw. kwasicy ketonowej. A ta jest bardzo niebezpieczna dla Chorego. Jeśli więc chorujemy na cukrzycę, warto odpowiednio o siebie zadbać i przygotować się do zabiegu operacyjnego.

To możesz zrobić samodzielnie 

Już na etapie przygotowywania się do zabiegu możesz samodzielnie wykonać szereg czynności. Chciałbym tutaj zwrócić uwagę, że tuż po wyznaczeniu terminu zabiegu operacyjnego, warto poinformować o tym lekarza rodzinnego podczas wizyty. Wtedy będzie on w stanie nas odpowiednio przygotować do operacji – zdecydować, czy w związku z zabiegiem operacyjnym potrzebujemy konsultacji diabetologicznej. Jeśli posiadamy już taką konsultację, to oczywiście należy ją pokazać lekarzowi rodzinnemu. On zadecyduje również jakie badania laboratoryjne powinniśmy wykonać. Warto też wykonać dobowy profil glikemii, o czym za chwilę. 

Co sprawdzać?

Zadaniem lekarza jest, tak jak już wspomniałem na początku, prawidłowe przygotowanie metaboliczne Pacjenta do zabiegu operacyjnego. 

• Należy więc określić poziom glikemii i oznaczyć hemoglobinę glikowaną, tzw. HbA1c. 
• Często wykonuje się też dodatkowe badania, m.in. morfologię krwi, stężenie kreatyniny dla oceny wydolności nerek, stężenie elektrolitów czy badanie ogólne moczu. To ostatnie jest dość istotne, bowiem pozwala sprawdzić obecność cukru w moczu oraz wykluczyć infekcje w obrębie układu moczowego. 
• Standardem jest oczywiście wykonanie EKG przed kwalifikacją do zabiegu operacyjnego. 

Badania wykonuj (nie) zbyt wcześnie

Zwracam uwagę, że wszystkie te badania powinny być wykonane na około 4 – 8 tygodni przed planowaną hospitalizacją. Należy również pamiętać, że lekarz anestezjolog kwalifikujący nas do zabiegu chciałby mieć badania wykonane jak „najbliżej” daty operacji, by mieć pewność, że pokazują one faktyczny stan Waszego zdrowia. 

Natomiast dla lekarza rodzinnego istotna jest ocena stanu Chorego nawet na kilka, bądź kilkanaście tygodni przed zabiegiem. W ten sposób ma on pewność, że poziom cukru Pacjenta jest dobrze ustabilizowany. Ów czas można wykorzystać właśnie na modyfikację prowadzonego leczenia przeciwcukrzycowego. 

Cukrzyca: odroczenie planowego zabiegu

Chciałem również podkreślić, że istnieją wskazania do odroczenia planowego zabiegu operacyjnego. Wśród nich występuje m.in. nieprawidłowa czy niedostateczna kontrola metaboliczna:

• zbyt wysokie wartości poziomu glikemii we krwi  – powyżej 250 mg/dl, czyli 13,9 mmol/l;
• stężenie wskaźnika HbA1c powyżej 8,5 %;
• obecność znaczącej ilości cukru w moczu z tzw. acetonurią – podkreślić jednak należy, że czasem cukier w moczu jest efektem prowadzonego leczenia przeciwcukrzycowego. 

Cukrzyca: dobowy profil glikemii

Zwracam uwagę, że już na pierwszą wizytę u lekarza rodzinnego możecie przyjść przygotowani, wykonując tzw. dobowy profil glikemii. Jest to 7 oznaczeń  – przed i po trzech głównych posiłkach oraz ok. godz. 3.00 w nocy. W ten sposób ułatwiacie lekarzowi rodzinnemu podjęcie decyzji dotyczącej wyrównania metabolicznego. Warto też sprawdzić swoją wagę i wzrost, aby móc je podać lekarzowi w celu wyliczenia wskaźnika BMI. Jest on równie ważny przy ocenie ryzyka okołozabiegowego. 

Pamiętajcie o tym, by kontaktować się z lekarzem rodzinnym jak najwcześniej, tuż po uzyskaniu informacji o planowanej dacie zabiegu operacyjnego. To zdecydowanie ułatwi wyrównanie metaboliczne Pacjenta.