Takie pytanie najczęściej zadają mi Pacjenci, dzwoniąc do mnie, bądź z różnych powodów przychodząc do gabinetu po poradę lekarską. Odpowiedź na to pytanie brzmi oczywiście TAK. Zdecydowanie warto i jak najbardziej trzeba się zaszczepić przeciwko Covid -19, niezależnie od tego czy już zachorowaliśmy, czy udało nam się uchronić przed infekcjom. Szczególnie dotyczy to osób starszych. Dziś porozmawiamy o tym dlaczego szczepionki są tak istotne dla naszego zdrowia.

Z badań wynika, ze im jesteśmy starsi, tym lepiej reagujemy na szczepionkę w zakresie wytwarzania przeciwciał. Stąd też tym lepiej chroni nas ona przed ciężkim przebiegiem samej infekcji.

Jak działa szczepionka?

Dostępna w tej chwili szczepionka, zwana Comirnaty, której producentem jest Pfizer, opiera się o informacyjny  mRNA. Jest to materiał genetyczny, którego zadaniem jest przekazywanie informacji komórce w jaki sposób ma zbudować białko. W tym wypadku chodzi konkretnie o białko wirusa. Produkowany jest tylko jego fragment, a następnie od razu pojawia się on na powierzchni naszych komórek i jest „pokazywany” innym komórkom, odpowiedzialnym za produkowanie przeciwciał. Posiadając taką oto matrycę  nasz organizm uczy się w jaki sposób zbudować przeciwciało, służące nam w momencie kontaktu z chorobą.

W jaki sposób można to prosto wytłumaczyć? Otóż dzięki naukowcom, nasz organizm z tych wszystkich „puzzli” – białek wirusa jest w stanie samodzielnie wyprodukować jeden taki „puzzel”. Następnie może go zaprezentować komórkom odpornościowym naszego organizmu, dzięki czemu mogą one wytworzyć przeciwciała. Będą one skuteczne także w przypadku kontaktu z prawdziwą infekcją.

Jak wygląda kwalifikacja do szczepienia?

W Polsce kwalifikować do szczepienia mają prawo wszyscy lekarze posiadający prawo wykonywania zawodu. Wcześniej każdy Pacjent otrzymuje do wypełnienia kwestionariusz kwalifikacyjny oraz zgodę na przetwarzanie danych osobowych. Oczywiście wszystkie pytania zawarte w ankiecie można też poruszyć podczas rozmowy z lekarzem.

• Jeśli w ciągu ostatnich 4 tygodni otrzymaliśmy dodatni wynik badania PCR lub antygenowego na obecność wirusa SARS-CoV-2, należy odroczyć szczepienie. Najlepiej o 4 tygodnie od momentu otrzymania pozytywnego wyniku.

• Jeśli w ciągu 2 ostatnich tygodni występowała gorączka, pojawił się kaszel o charakterze przewlekłym, zaburzenia węchu lub smaku, objawy zapalenia górnych dróg oddechowych, wymioty, biegunka to również szczepienie powinno zostać przełożone.

• Wyjazd do strefy czerwonej za granicą lub bliski kontakt z osobą ze stwierdzonym lub podejrzanym zakażeniem wirusem SARS-CoV-2, np. wspólne mieszkanie jest wskazaniem do odroczenia szczepienia do czasu, aż będziemy mieć pewność, że jesteśmy zdrowi, czyli o 2 tygodnie.

• Szczepienie na inne choroby również powoduje odroczenie o 14 dni. Taka jest bowiem kwalifikacja producenta. Taki okres w przedziale czasowym musi więc być zachowany.

Szczepionki: kwalifikacja

W toku kwalifikacji Pacjent zostanie zapytany o:

• choroby przewlekłe;
• reakcje uczuleniowe w przeszłości, w tym o wstrząs anafilaktyczny;
• ciężkie, niepożądane odczyny poszczepienne w poprzednich szczepieniach;
• uczulenie na glikol polietylenowy – PEG, który jest składnikiem konserwującym szczepionki; w przypadku, gdy mamy uczulenie, będzie potrzebna konsultacja z poradnią alergologiczną;
• zaburzenia krzepnięcia i stosowane leki przeciwzakrzepowe; nie są one przeciwskazaniem do szczepienia, natomiast jeśli mamy bardzo wysoki INR – powyżej 3, czyli nieterapeutyczne, to w takim wypadku można odroczyć szczepienie; w pozostałych przypadkach należy zastosować dłuższy ucisk w miejscu podania szczepionki; Zwracam również uwagę Pacjentom, którzy stosują Acenokumarol lub Warfin, by do szczepienia zgłosili się z aktualnym (nie starszym niż 7 dni) wynikiem oznaczenia parametru INR.
• leczenie immunosupresyjne – stosowanie sterydów, cytostatyków czy radioterapii; w takim przypadku od ostatniej dawki leku biologicznego powinno minąć 14 dni, od chemioterapii – 3 miesiące. Oczywiście jeśli nie występują zaburzenia odporności.
• neutropenię, która również będzie nas odraczać w toku szczepienia, podobnie jak białaczki czy choroby układu autoimmunologicznego; W takim przypadku decyzja o szczepieniu powinna być podjęta indywidualnie.

W przypadku tego szczepienia badanie przedmiotowe Pacjenta nie jest konieczne. Może być wskazane. To lekarz zdecyduje czy powinno się je wykonać, czy nie. Na pewno należy wykonać pomiar temperatury ciała.