Wydaje się, że są choroby już wyeliminowane. Po co na nie szczepić? Tymczasem, błonica wciąż występuje w Polsce i wciąż zawlekana jest do nas, zwłaszcza ze wschodu. I jest chorobą groźną, szczególnie dla małych dzieci. Nawet śmiertelną. To dorośli powinni zadbać, by jej nie przynieść do domu.

Dlaczego należy zaszczepić się przeciw błonicy?

Błonica jest ciężką chorobą zakaźną wywoływaną przez bakterię zwaną maczugowcem błonicy. Produkuje ona toksynę, która zabija inne komórki w otoczeniu bakterii. Przenosi się drogą kropelkową lub czasem przez skażone bakterią przedmioty. Źródłem zakażenia są zakażone osoby, które mogą mieć objawy choroby lub ich nie prezentować w ogóle! Chora osoba jest zakaźna dla otoczenia aż do wyleczenia, potwierdzonego badaniami wykluczającymi obecność bakterii.

U chorych początkowo rozwija się zapalenie gardła lub migdałków, którym towarzyszy ból.

Następnie, na skutek działania toksyny, w gardle, na migdałkach, a czasem w nosie, po kilku dniach (około 2-6) zaczynają powstawać szarobiałe błony. Niekiedy błony te są tak rozległe, że powodują utrudnienie w oddychaniu, a nawet mogą prowadzić do uduszenia.

Przedostanie się toksyny błoniczej do krwi może spowodować uszkodzenie wielu narządów i groźne powikłania:

• uszkodzenie serca i zaburzenia jego rytmu,
• schorzenia wątroby,
• uszkodzenie nerek i nadnerczy,
• przeważnie odwracalne uszkodzenie nerwów.

Warto pamiętać, że przed błonicą oraz jej powikłaniami można uchronić się poprzez zgłoszenie się na obowiązkowe szczepienie przeciw błonicy.

Czy powinieneś zaszczepić się przeciw błonicy?

• od szczepień podstawowych lub ostatniego szczepienia przeciwko błonicy minęło 10 lat? 
• pracujesz na oddziałach neonatologicznych i/lub pediatrycznych?
• masz kontakt z osobami chorymi na błonicę?

Jak szczepienie przeciw błonicy wpływa na Twoją odporność?

Szczepionki przeciwko błonicy zawierają toksynę produkowaną przez maczugowca błonicy. Jest ona inaktywowana działaniem czynników chemicznych oraz termicznych, a następnie poddana oczyszczaniu. Dzięki temu nie stanowi już zagrożenia dla organizmu ludzkiego, zachowując przy tym podobieństwo do naturalnych toksyn. Pozwoli to przygotować się do walki z bakteriami, gdy dostaną się one do Twojego organizmu i umożliwi jego natychmiastowa obronę

Błonica: jaka jest skuteczność szczepienia?

Szczepionka przeciw błonicy należy do najskuteczniejszych szczepionek. 

Należy jednak pamiętać, że zalecane jest podawanie dawek przypominających co 10 lat, gdyż z czasem gotowość układu odpornościowego do walki przeciwko błonicy stopniowo spada.

Po 3-dawkowym cyklu szczepień podstawowych skuteczność szczepionki przeciwko błonicy jest wysoka i sięga 94-100%.

Kiedy i w jaki sposób możesz zaszczepić się przeciw błonicy?

W Polsce szczepienie przeciwko błonicy należy do obowiązkowych, a ostatnia dawka przyjmowana jest w 19. roku życia. Oznacza to, że w przypadku młodzieży i młodych dorosłych szczepienia przeciwko błonicy powinny być aktualne. 

Zaleca się podawać dawki przypominające co 10 lat.

Szczepienie wykonuje się poprzez wstrzyknięcie pojedynczej dawki w tkankę podskórną.

Aby je otrzymać, zgłoś się do swojego lekarza pierwszego kontaktu.

Błonica: kiedy nie powinieneś się szczepić?

Pamiętaj, by nie szczepić się w przypadku:

• uczulenia na którykolwiek składnik danego preparatu (patrz: ulotka preparatu!),
• infekcji z gorączką >38,5⁰C,
• zaostrzenia choroby przewlekłej – szczepienie należy przełożyć do czasu ustąpienia objawów.

W takiej sytuacji, lekarz może czasowo zdyskwalifikować Cię do szczepienia. Oznacza to, że będziesz mógł je przyjąć dopiero po ustąpieniu czynników, które uniemożliwiły Ci zaszczepienie się. 

Dlatego, w razie jakichkolwiek wątpliwości, dotyczących Twojego stanu zdrowia, zgłoś je lekarzowi, który będzie Cię badał przed szczepieniem. 

Jakie negatywne objawy mogą wystąpić po szczepieniu przeciw błonicy?

Szczepienie uważane jest za bardzo bezpieczne, a objawy niepożądane występują rzadko.

Najczęściej są to odczyny miejscowe – łagodne i szybko ustępują:

• ból,
• obrzęk,
• zaczerwienienie.

Bardzo rzadko:

• objawy uogólnione,
• reakcje anafilaktyczne,
• zaburzenia neurologiczne występują przeważnie u osób, którym podano za dużą (pediatryczną) dawkę lub które otrzymały szczepienie zbyt często.

Pamiętaj, aby jak najszybciej poinformować swojego lekarza pierwszego kontaktu o wystąpieniu jakiegokolwiek negatywnego objawu, który pojawi się u Ciebie do 4 tygodni od szczepienia, a który został wymieniony przez lekarza w czasie kwalifikacji do szczepienia lub ujęty w ulotce dołączonej do szczepionki!